VETERİNER HEKİMLİKTE PROBİYOTİK KULLANIMI

ÖZET

Probiyotikler verildikleri canlıların bağırsaklarında patojen mikroorganizmalara karşı antagonistik etki gösteren, bağırsak mikroflorası üzerine yararlı etkiler oluşturan, patojen olmayan, canlı doğal bağırsak mikroorganizmaları olarak tanımlanmaktadırlar. Probiyotikler hakkındaki ilk çalışma 19. yüzyılın sonlarında Elie Metchnikoff tarafından yapılmış ve fermente sütlerde belirlediği laktik asit bakterilerini probiyotik olarak bildirilmiştir. Probiyotik olarak kullanılan en yaygın laktik asit bakterileri Lactobacillus, Streptococcus, Enterococcus, Leuconostoc, Pediococcus ve Bifidobacterium’dur. Probiyotik bakteriler hayvanlar için patojenik olmamalı, toksin üretmemeli, aktarılabilir antibiyotik direnç genleri içermemeli, düşük pH ve safra tuzlarından etkilenmeden bağırsak hücrelerine tutunabilmeli, kolonize ve metabolize olabilmeli, üretim ve depolama sırasında canlılığını ve aktivitesini koruyabilmelidir. Probiyotiklerin rasyona katılmaları sonucunda hayvanlarda canlı ağırlık ve yemden yararlanmanın arttığı, gastrointestinal hastalıkların azaldığı bildirilmektedir. Günümüzde ticari probiyotik ürünler hakkındaki mevcut bilgiler bu ürünlerin güvenilir olduklarını göstermektedir. Bununla birlikte, potansiyel probiyotik bakterilerinin seçiminde, Avrupa Birliği tarafından önerilen zorunlu güvenlik kriterlerine dikkat edilmesi gerekmektedir. Sonuç olarak; probiyotiklerin akut bir hastalığın tedavisinde antibiyotiklerin yerini alması düşünülmese de koruyucu tedavide ve hayvanlarda büyümenin teşvik edilmesinde antibiyotiklere alternatif olarak kullanımı mümkün görülmektedir. Gelecekte kullanımları daha yaygın hale gelecek, farklı koşullar altında hayvanlardan maksimum verim alınabilecektir.

ABSTRACT

Probiotics are defined as non-pathogenic, living natural intestinal microorganisms that produce beneficial effects on intestinal microflora, which have antagonistic action against pathogens in the intestines of the administered organisms. The first study on probiotics was conducted by Elie Metchnikoff in the late 19th century and reported the lactic acid bacteria isolated in fermented milks as a probiotic. The most common lactic acid bacteria used as probiotics are Lactobacillus, Streptococcus, Enterococcus, Leuconostoc, Pediococcus and Bifidobacterium. Probiotic bacteria shouldn’t be pathogenic for animals, toxin-producing and transferable antibiotic resistance gene carrier should be able to hold onto the intestinal cells, colonize and metabolize unaffected from low pH and bile salts and able to survive during production and storage. The increase in live weight, improvement of utilization of feed and decrease of gastrointestinal diseases are reported after probiotic administration in animals. The current knowledge about commercial probiotic products shows that they are reliable. Nevertheless, the selection of potential probiotic bacteria requires the compulsory safety criteria recommended by the European Union. As a result; although probiotics are not considered to take antibiotics in the treatment of an acute illness, they can be used as an alternative to antibiotics in protective treatment and encouraged to grow in animals. Their use will become more widespread in the future and maximum efficiency will be obtained from animals under different conditions.