KEDİ TIRMIĞINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Kedi tırmığı hastalığı, insanlarda kedilerin ısırması ve tırmalamasıyla meydana gelen lenf düğümlerinin şişmesine sebep olan zoonoz bir hastalıktır. Çoğunlukla çocuklarda görülür ve özellikle sonbahar-kış aylarında artış gösterir.
Hastalığa neden olan bakteri Bartonella henselae’dır. Dünyada endemik olarak seyreden bu hastalık kedilerde pireyle,köpeklerde keneyle ilişkilidir. Çeşitli ülkelerde yapılan çalışmalarda,kedilerde %1-43 oranında pozitiflik saptanmıştır. Antikor barındıran kedilerde bu etkene bağlı bakteriyemi oluşmazken, antikor bulunmayan yavru kedilerde bakteriyemi oluşur ve bu bulaşmada önemlidir. Çeşitli çalışmalarda sağlıklı kişilerin %3-6’sında, Veteriner Hekimlerin % 7’sinde ve hastalığı geçiren çocukların %8.5-61’inde Bartonella henselae’ye karşı antikor saptanmıştır. Kedi tırmığı hastalığı olanların % 90’nından fazlasının ise, kedi ile temas öyküsü verdiği tespit edilmiştir.
Hastalık kedilerde tipik herhangi bir klinik bulgu oluşturmazken, insanlarda cilt kızarıklığı, koltuk altı, boyun ve kasık bölgelerinde büyük apseler oluşturur. Bu belirtiler ilk etapta akla kedi tırmığı hastalığını getirmediği için, literatürlerde lenf kanseri tanısı konulan hastaların aslında kedi tırmığı hastalığına yakalandıkları tıbbi testlerle ortaya konmuştur.
Hastalık AİDS, diyabet ve kemoterapi gören kanser hastalarında ve immun sistem yetmezliği olan kişilerde önemli sorunlara yol açabilir.
Nasıl bulaşır?
Özellikle yavru kedilerin ısırması veya tırmalaması ile bulaşır. Deride bir çizik veya yara varsa kedinin yalamasıyla bulaşması da mümkündür.
Bakteriler kediden kediye pirelerle taşınır ve kedide herhangi bir hastalık yapmaksızın aylarca hatta yıllarca intravaskuler mikrobiyal florasının bir parçası olarak kalıp, bir takım sinsi, kronik hastalıkların gelişmesine neden olur.
Hastalık direkt olarak kediden insana, kimi zamanda pireler aracılığıyla indirekt olarak kediden insana bulaşır.
Hastalık insandan insana bulaşmaz.
Nasıl tedavi edilir?
Hekimlerin vereceği karara bağlı olarak işlem yapılması gerekir. Hastalık birçok kişide tedavi edilmeden kendiliğinden de iyileşebilir.
Kedi ve köpeklerde sistemik Bartonellozis tedavisinde azitromisin,enrofloksasin veya doksisilin gibi sistemik antibiyotikler Veteriner Hekimin önereceği şekilde kullanılmalıdır.
Korunma ve Kontrol
Özellikle kedilerde pire kontrolu ve mücadelesi yapılmalıdır. Çocuklar ve immun yetmezliği olan bireyler hayvan ısırma ve tırmalama riskinin yüksek olduğu davranışlardan kaçınmalıdır.
Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi. Derneğimizin bilim komisyonu ve Doğanın Sesi dergisi hakem kurulu üyesidir.
Yorum yaz