SULAK ALANLARIN YOK EDİLMESİNİN ETKİLERİ VE AMİK GÖLÜ ÖRNEĞİ

ÖZET

Dünyadaki en zengin ekosistemlerden biri olan sulak alanlar, tarihsel çağlardan bu yana insanlar tarafından tahrip edilmektedir. Ancak 1980’lerden sonra önemi anlaşılan bu alanlar, uluslararası sözleşmelerle korunmaya ve yok edilenler geri getirilmeye çalışılmıştır. Amik Gölü ise bu sözleşmelerden önce kurutulmuş en önemli göllerden birisidir. Gölün kurutulmasının en önemli sebebi alandaki taşkınları önlemek ve daha fazla tarım alanına sahip olma isteğidir. Gölün kurutulması önce bataklık alanların daha sonra daimi gölün kurutulması olmak üzere iki aşamada gerçekleşmiştir. Bu süreçte, havzadaki akarsuların pek çoğunun yatakları değiştirilmiş veya genişletilmiştir. Kurutmadan sonra alandaki su miktarı azaldığından ve toprak tarıma uygun olmadığından halk fakirleşmiştir. Dahası taşkınlar devam etmiş, kuraklık baş göstermiş, alanda yaşayan ve bir kısmı endemik olan pek çok canlı türü yok olmuştur. Bazı araştırmacılara göre günümüzde gölün yeniden oluşturulması çok önemli olsa da Hatay Havaalanı’nın göl aynasında bulunması büyük bir risk oluşturmaktadır. Bunun için bazı araştırmacılar tarafından Gölbaşı Gölü’nün, Amik Gölü için model olabileceği öne sürülmektedir.

ABSTRACT

Wetlands, one of the richest ecosystems on the World, has been destroyed by humans since historical ages. However, these areas, importance was understood after 1980’s, were tried to protected by international conventions and the destroyed ones brought back. Lake Amik is one of the most important lakes have been dried before these conventions. The most important reason for drying of the lake is to prevent flood at the area and to have more agricultural area. Drying of the lake was carried out in two stages, first of all the swams and then permanenty lake area. In this process, most of the rivers in the basin have been replaced or expanded. Although after drying, the people became poorer as the amount of water in the area decreased and the land was not suitable for agriculture. Moreover, the floods continued, drought started, and many species living in the area, some of were endemic, disappeared. According to some researchers, although the reconstruction of the lake is very important, the fact that Hatay Airport is located in the (old) lake’s surface area poses a great risk. For this reason, some researchers have suggested that Lake Gölbaşı can be a model for Lake Amik.

MAKALE